Slapen. Volgens mij een ondergewaardeerd fenomeen. Ikzelf vond slapen ook tijden lang vooral een verplicht nummertje. Ik had wel betere en leukere dingen te doen. Ik spreek dan over een tijd waarin mijn prioriteiten in het leven ietsje anders lagen. Grof gezegd tussen m’n vijftiende en dertigste; oftewel, tijdens mijn puberteit en mijn studiejaren (ja, ik deed zeven jaar over mijn studie, nou en?). Nu, jaren later, zijn slapen en ik dikke vrienden. Niet in de laatste plaats omdat ik het gewoon écht nodig heb.
Maar wat blijkt uit onderzoek: mensen slapen tegenwoordig te weinig. Niet alleen maken we – volgens de deskundigen op dit gebied – te weinig uren, ook met de kwaliteit van onze slaap gaat het niet zo goed. We ‘horen’ zo’n 7,5 uur plat te liggen ‘s nachts maar halen dit meestal niet. Ik moet toegeven, ik zou willen dat ik zo lang achter elkaar sliep. Meestal is mij dat niet gegund… Is het niet een peuter die middenin de nacht om mama (waarom roept ze nou nooit om papa en kunnen ze dat niet eens onderzoeken?) roept, dan is het wel een snurkende echtgenoot. Hoewel ik moet toegeven dat ik na zo’n nachtelijke verstoring wel weer vrij vlot inslaap. En dat is ook wel eens anders geweest.
Toen ik zwanger was van onze peuterdochter, zei een vriendinnetje van me een keer op bijna waarschuwende toon: “één ding, slapen wordt nooit meer hetzelfde.” Hiermee doelend op je leven vóór het krijgen van een kind en dat erna. Ze kreeg natuurlijk gelijk. Maar goed, dat is een gegeven. Alles wordt anders met een kind. Anders én leuker. En soms een flinke uitdaging. Want je hebt van die nachten… Zijn het geen nare dromen (in haar slaap tien keer achter elkaar roepend: “ik wil televisie kijken!!!”) of een ander onverklaarbaar verschijnsel (“ik mis opa en oma” en dat dan middenin de nacht hè), dan is het wel een plasje (wat dan ook nog wel eens gepaard gaat met veel gebrul want “nee, ik hoef niet te plassen” terwijl het overduidelijk is dat er geplast moet worden). Jup. De nachten zijn niet meer hetzelfde sinds de komst van dochterlief.
Goed. Slapen dus. Een groot goed. En zeer nuttig ook nog. Het lijkt namelijk een heel passieve bezigheid maar niets is minder waar. Onze hersenen zijn juist zeer actief. Ook al bewegen we ons nauwelijks tijdens het slapen, in ons hoofd gebeurt van alles. Tijdens zo’n vier à vijf slaapcycli loop je verschillende fasen door. Van lichte slaap en kernslaap tot diepe slaap en droomslaap. Die laatste twee zijn heel belangrijk. De diepe slaap zorgt namelijk voor fysiek herstel en de droomslaap helpt je geest verfrissen en verwerkt ervaringen die je overdag hebt gehad.
Je kunt je daarom voorstellen dat als je maar zo’n vijf uurtjes slaapt, je kwaliteit van slapen misschien minder zal zijn. Toch zijn er mensen die hier genoeg aan lijken te hebben. Ik niet. Mijn slaap is – inmiddels – zo goed als heilig. En hoewel je me middenin de nacht best wakker mag maken voor een ‘noodgeval’, toch liever niet. Da’s beter voor iedereen. Echt.
Sinds februari 2015 heeft Femke een maandelijkse column in De Stienser, het huis-aan-huis-blad van de Noordwesthoek van Friesland. De Stienser verschijnt iedere week op zaterdag in een oplage van 28.000 exemplaren.